როგორ შევასრულოთ საზაფხულო არდადეგები
ყოველთვის, როცა ზაფხულის არდადეგები ახლოვდებოდა, ვფიქრობდი, როგორი დავალებები მიმეცა, რომ ბავშვებისთვის დამთრგუნველი არ ყოფილიყო. მშობლების დახმარებით შევარჩიე საზაფხულო საშინაო დავალებების სწორი რაოდენობა/ზომა, რათა ყველა მოსწავლეში წამეხალისებინა უნარების განვითარება ზაფხულის ხალისის გაუნადგურებლად. ჩამოვაყალიბე რამდენიმე პარამეტრი. მთავარი კითხვა ასეთი იყო: როგორ გავზომოთ სამუშაო, რათა განვსაზღვროთ მისი სწორი რაოდენობა? პარამეტრები, რომლებსაც ქვემოთ განვიხილავთ, მსჯელობას რამდენიმე ნაწილად ყოფს: დროის საჭირო რაოდენობა დავალებების შესასრულებლად; გავლილი საგნების რაოდენობა; საგნების ხარისხი კლასში, რომელსაც დავალება მიეცა; ეს დავალება ახალია თუ ძველის გამეორება? როგორია მისი როლი ისეთი უნარების განვითარებაში, რომლებიც ბავშვს სკოლის გარეთაც სჭირდება (მაგალითად დროის მენეჯმენტი და ზღვრული ვადების დაცვა)?
დრო
თავდაპირველად მომიწია ლიმიტის დაწესება დროზე, რომელიც მოსწავლეს დავალების შესრულებისთვის უნდა დაეთმო. რამდენიმე მშობელმა გამიზიარა, როგორ იტანჯებოდნენ მათი შვილები, საზოგადოდ, დავალების შესრულებისას, როგორ ატარებდნენ ზაფხულის საღამოებს პირდაპირი გაგებით მაგიდას მიჯაჭვულები და ტიროდნენ დავალების სირთულის და სიმძიმის გამო. ეს ყველაფერი ზაფხულის სწორად გატარებისგან შორსაა.
გამოკითხვის შემდეგ სამეცნიერო კვლევის გარეშე დავასკვენი, რომ მთელი ზაფხულის განმავლობაში დაახლოებით 30 საათი საკმარისი იქნებოდა საშინაო დავალების შესასრულებლად. ბავშვების განკარგულებაშია ივლისი, აგვისტო და სექტემბრის ნახევარი. ეს გულისხმობს დაახლოებით დღეში 35 წუთის დახარჯვას საშინაო დავალებისთვის. ეს დრო გინივრულია.
ერთი რამ, რასაც ყველა მოსწავლე იღებს ზაფხულში დავალებების შესრულებისგან, თუ კეთილსინდისიერად ასრულებს მათ, არის უნარები, რომლებსაც კომპლექსურად უწოდებენ სააღმსრულებლო ფუნქციონირებას, რომლის შემადგენელი ელემენტებიცაა დაგეგმვა და ორგანიზება, დროის სწორი განაწილება, სტრატეგიების შექმნა, დეტალებზე ორიენტირება, შესწორებების შეტანა და ცოდნა, როდის და ვის ვთხოვოთ დახმარება. საზაფხულო დავალებების საუკეთესო ფორმატი შექმნა მონტესორის სკოლამ. ფორმატი მოითხოვდა დავალების იმეილის საშუალებით გაგზავნას დადგენილი ინტერვალების მიხედვით. ამ გეგმის მთელი მომხიბვლელობა ის იყო, რომ ზაფხულის დაგეგმვის საშუალებას იძლეოდა და მუშაობდა დამგეგმვის ძლიერ მხარეებზე. ის სიზარმაცისა და საქმის ბოლო წუთამდე მიყვანის სისუსტეებს აღმოფხვრიდა.
დასკვნა/პერსპექტივა
საზაფხულო დავალება არ არის ბოროტმოქმედი, რომელიც პარავს ბავშვებს გართობას და დასვენებას. არც პანაცეაა – მიუხედავად იმისა, რომ მოსწავლეებს რეგრესიისა და სასწავლო წყვეტისგან იცავს, მას მაინც აქვს თავისი საფასური. სწორად შესრულებული საზაფხულო დავალება წარმოადგენს თვისებრივად მნიშვნელოვან გამეორებას, რაც წინა და მომავალი წლის სამუშაოებს შორის გადებული ერთგვარი ხიდია, და, იმავდროულად, ეხმარება მოსწავლეებს მართვის უნარების განვითარებაში, რომლებიც არა მხოლოდ კლასში, არამედ მომავალი ცხოვრების გზაზეც დასჭირდებათ.
ვფიქრობ, წინასწარ განსაზღვრული დროის მომენტები შესაძლოა ბავშვს თავისუფალი დროის აღქმაში ეხმარებოდეს. იდეალური ზაფხულის მეორე მხარეა მოვლენების ისეთი განვითარება, როდესაც სასწავლო წლის დაწყებამდე ერთი დღით ადრე შიში გიპყრობს და ვერ იხსენებ, სად გაქრა ზაფხული სასურველი აქტივობების შესრულებაში. საუკეთესოდ გატარებული ზაფხული არის გაწერილი და გაუწერელი დროების გამოყენების მიქსი. დროისა, რომელიც საჭიროა იმის საკეთებლად, რაც აუცილებელია და დროისა, რომლის განმავლობაშიც აკეთებ იმას, რაც გსურს. სინამდვილეში, კარგად გატარებული ზაფხული უნდა ჰგავდეს გაზაფხულის არდადაგებს.
გამოყენებული ლიტერატურა:
დ.უზნაძე “განწყობის თეორია”
ეროვნული სასწავლო გეგმა, ზოგადი ნაწილი
ნინო იორდანიშვილი
